Nasz zachodni sąsiad to jedna z najsilniejszych gospodarek w Unii Europejskiej i bardzo interesujący rynek e-commerce. W kraju liczącym 83 miliony mieszańców regularne zakupy online robi ponad 90% internautów. Bardzo dużą popularnością cieszą się w Niemczech platformy sprzedażowe. Jest to ogólnoświatowy trend. Eksperci przewidują, że do 2025 r. platformy marketplace będą odpowiadać za 65 proc. transgranicznej sprzedaży internetowej w Europie, która z roku na rok notuje nowe rekordy obrotów. W 2021 roku wartość tych obrotów wzrosła do około 171 mld euro, co stanowi ponad jedną czwartą obrotu całego e-handlu w Europie.
Jak zatem wyglądają biznesowe i prawne wyzwania wobec sprzedaży online w Niemczech?
O czym przeczytasz?
- E-handel transgraniczny: szansa dla polskich sprzedawców
- Jak rozpocząć sprzedaż w Niemczech?
- Kluczowe kwestie prawne
- 4.Aspekty prawne – podsumowanie
1. E-handel transgraniczny: szansa dla polskich sprzedawców
Według badania
PayPal przeprowadzonego w 2022 roku, około 33% obrotów polskich sprzedawców jest już generowanych przez zagraniczne zamówienia online. Jest to wynik lepszy od średniej europejskiej wynoszącej 29%.
,,Polska jest jednym z największych rynków eksportowych w Europie, obok Niemiec, ponieważ 89% sprzedawców prowadzi sprzedaż międzynarodową, na równi z Belgią, Irlandią i Izraelem, gdzie wskaźnik ten wynosi 86%. Warto zauważyć, że w każdym z tych przypadków około jedna trzecia całkowitych obrotów ze sprzedaży pochodzi z zagranicy. To pokazuje perspektywy dla handlu elektronicznego w Europie i ogromne możliwości, jakie mają dziś sprzedawcy internetowi” skomentował
Efi Dahan, Dyrektor Zarządzający PayPal na Europę Środkowo-Wschodnią i Izrael.
Bez wątpienia kupujący online z zagranicy są niezwykle ważną grupą dla każdego sprzedawcy i powinni być brani pod uwagę, aby zmaksymalizować korzyści płynące z handlu online.
2. Jak rozpocząć sprzedaż w Niemczech?
Dla polskich sprzedawców internetowych szczególnie atrakcyjnym biznesowo ze względu na wielkość oraz geograficzne położenie i ułatwienia w logistyce jest niemiecki rynek e-commerce. Należy podkreślić, iż jest to rynek wymagający i wchodząc na niego należy się bardzo dobrze przygotować – nie tylko od strony organizacyjnej, lecz również prawnie.
Najprostszym sposobem rozpoczęcia sprzedaży jest zarejestrowanie się na popularnych w Niemczech platformach handlowych. Poza Amazonem i eBay, na popularności bardzo szybko zyskuje
platforma Kaufland.de. Według statystyk odwiedza ją 32 miliony osób miesięcznie. Oferując produkty za pośrednictwem platform marketplace, sprzedawcy zyskują przede wszystkim dostęp do setek tysięcy klientów. W przypadku własnego sklepu, szczególnie na początku jego funkcjonowania nie byłoby to możliwe. Samodzielne budowanie szerokiego zasięgu byłoby nie tylko niezwykle czasochłonne, ale wymagałoby poświęcenia znacznych nakładów finansowych, na co mniejsze sklepy nie mogą sobie pozwolić.
Pomoc od strony biznesowo-organizacyjnej, np. w rejestracji i integracji z platformą sprzedaży oferują wyspecjalizowane w tym zakresie agencje. Zespół ekspertów z
Gonito oferuje kompleksową obsługę sprzedaży na 20 rynkach, w 9 językach przez 365 dni w roku. Dzięki oferowanym usługom wsparcia przedsiębiorcy z branży e-commerce rozwijają się szybciej, pokonują konkurencję i sprzedają więcej w kraju i za granicą.
Potrzebujesz wsparcia w sprzedaży online? Wypełnij formularz i poznaj naszą ofertę!
3. Kluczowe kwestie prawne
Poza koniecznością przygotowania dokumentów prawnych w języku niemieckim należy zwrócić uwagę na odmienny system kontroli rynkowej. Otóż w Niemczech, podobnie jak w Polsce, istnieje urzędowo-sądowa kontrola wzorców umownych i praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorców. Dodatkowo jednak konkurencja stale wzajemnie się monitoruje korzystając w tym celu z bardzo powszechnie stosowanego w niemieckim systemie prawnym środka zwanego „Abmahnung”.
Abmahnung – czyli prawne upomnienia
Abmhanung to prawne upomnienie polegające na formalnym wezwaniu do zaniechania naruszeń. Takie upomnienie (Abmahnung) może być wystosowane przez stowarzyszenie chroniące prawa konsumentów lub przez rynkowego konkurenta e-sprzedawcy. Powodów za które można je otrzymać jest bardzo dużo. Otrzymanie Abmahnung jest co do zasady możliwe zawsze wtedy, gdy występuje naruszenie prawa innych osób. Upomnienia są powszechne – zwłaszcza w branży e-commerce. Przykładowymi powodami, za które można je otrzymać są:
- niedostępne lub źle umieszczone dokumenty prawne (np. regulamin sklepu, brak lub niepełne pouczenie o prawie do odstąpienia od umowy, brak polityki prywatności),
- klauzule umowne naruszające ustawowe prawa konsumentów, brak spełnienia wymaganych prawem obowiązków informacyjnych – np. w zakresie odstąpienia od umowy lub rękojmi i gwarancji,
- niekompletne informacje w zakresie danych identyfikujących sprzedawcę,
- wykorzystywanie cudzych zdjęć bez zgody autora, kopiowanie opisów produktów,
- używanie cudzych marek, znaków towarowych,
- brak ceny jednostkowej.
Jeżeli upomnienie jest prawnie uzasadnione, sklep internetowy co do zasady zobowiązany jest do zwrotu kosztów wystosowania upomnienia. Niestety może dotyczyć to także sytuacji, gdy upomnienie zostało wysłane z dość błahego powodu.
Otrzymanego upomnienia nie można lekceważyć. Brak reakcji w przypadku upomnienia skutkuje najczęściej wniesieniem powództwa przez stronę upominającą, co w efekcie może generować wyższe koszty. Upomnienie otrzymać może być
każdy przedsiębiorca, który kieruje swoją ofertę do niemieckiego konsumenta. Brak siedziby przedsiębiorstwa w Niemczech, nie ma tu znaczenia.
Dokumenty prawne i obowiązki informacyjne
Na sprzedawcach internetowych ciąży obowiązek spełnienia wielu obowiązków informacyjnych. Dotyczy to wszystkich sprzedawców oferujących swoje produkty konsumentom, niezależnie od tego, czym i gdzie handlują (własna strona sklepu lub zewnętrzna platforma sprzedaży).
W praktyce obowiązki informacyjne realizuje się poprzez umieszczenie na stronie sklepu odpowiednich dokumentów prawnych. Muszą one zostać również odpowiednio przedstawione konsumentowi w procesie składania zamówienia. Ważne jest ich odpowiednie podlinkowanie na stronie z podsumowaniem zamówienia w obrębie przycisku finalizującego całe zamówienie.
Zgoda użytkownika strony jest podstawą marketingu
Co do zasady, w Niemczech, podobnie jak w Polsce, zgoda użytkownika jest podstawą do wysłania newslettera lub innego materiału reklamowego drogą elektroniczną (mailową). Istotne różnice w codziennej praktyce widoczne są w zakresie analityki internetowej i stosowania marketingowych plików cookie tworzących tzw. profile użytkowników.
W Polsce ze względu na krajowe uregulowania wynikające z ustawy o prawie telekomunikacyjnym w dalszym ciągu dość powszechnym rozwiązaniem jest stosowanie tzw. „cookie baner”. Informuje on o wykorzystywaniu plików cookie i możliwości ich konfiguracji za pomocą ustawień przeglądarki internetowej. W Niemczech obowiązkowo stosowane są w tym celu tzw. „consent managery”, zarządzające i dokumentujące pozyskanie zgody użytkownika strony na wykorzystywanie marketingowych plików cookies. Brak wdrożenia odpowiednich rozwiązań w tym zakresie również wiąże się z ryzykiem otrzymania Abmahnung.
Szczególne obowiązki wynikające z wprowadzania produktu do obrotu na rynku niemieckim
W świetle niektórych niemieckich przepisów zagranicznemu sprzedawcy internetowemu przypada rola importera towaru na rynek niemiecki, w związku z czym ciążą też na nim obowiązki wynikające z niemieckiej ustawy o elektrośmieciach i niemieckiej ustawy dot. wprowadzanych opakowań.
Każdy, kto decyduje się na wprowadzanie do obrotu na rynek niemiecki sprzętu elektrycznego lub elektronicznego, musi najpierw zarejestrować markę oraz rodzaj wprowadzanego urządzenia w
Stiftung Elektro-Altgeräte Register (
„Stiftung EAR”), czyli Fundacji prowadzącej Rejestr Zużytego Sprzętu Elektrycznego. Regulacja ta dotyczy przede wszystkim producentów wspomnianych urządzeń, ale także importerów po raz pierwszy wprowadzających urządzenia na rynek w Niemczech.
Sprzedawcy internetowi z siedzibą poza terenem Niemiec oferujący urządzenia elektroniczne bezpośrednio konsumentom na terenie Niemiec traktowani są jak producenci urządzeń, którzy podlegają pod obowiązek rejestracji w rejestrze EAR. Konieczne jest również spełnienie obowiązków informacyjnych wynikających z ustawy
Elektro- und Elektronikgerätegesetz (ElektroG).
Drugą istotną kwestią jest obowiązek rejestracji opakowań wprowadzanych na rynek. Ustawa o opakowaniach (Verpackungsgesetz, VerpackG) usprawniająca proces recyklingu opakowań dotyczy podmiotów wprowadzających po raz pierwszy opakowania na terytorium Niemiec. Obowiązki skierowane są zatem nie tylko do producentów opakowań, ale także wszystkich firm, które te opakowania wykorzystują np. wysyłając w nich towar do końcowego odbiorcy prywatnego (konsumenta).
Aby przystosować w tym zakresie swój sklep do niemieckich wymogów, należy zarejestrować się w rejestrze
Lucid oraz wykupić roczną licencję u jednego z działających na rynku operatorów recyklingowych. O obowiązkach wynikających z wprowadzania do obrotu na terytorium Niemiec opakowań
TrustedShops pisało szerzej
tutaj.
Ceny jednostkowe
W Niemczech, podobnie jak w Polsce, istnieje obowiązek umieszczania przy oferowanych produktach ceny i ceny jednostkowej w sposób zapewniający prostą i niebudzącą wątpliwości informację o ich wysokości. Cena jednostkowa oznacza np. cenę za 1 kilogram, 1 litr, 1 metr sześcienny lub 1 sztukę.
Brak podania obok ceny także ceny jednostkowej jest jednym z najczęstszych powodów otrzymania Abmahnung. Dotyczy to w szczególności handlu internetowego i sprzedaży za pośrednictwem platform handlowych takich jak eBay i Amazon, gdzie ze względu na ograniczenia lub problemy techniczne, odpowiednie wskazanie ceny jednostkowej jest czasem utrudnione.
4. Aspekty prawne – podsumowanie
Jak widać na przykładzie kilku tylko wybranych w artykule kwestii prawnych, rozpoczęcie sprzedaży na niemieckim rynku e-commerce wiąże się z koniecznością dobrego przygotowania od strony prawnej. Poświęcając trochę czasu na kwestie prawne już na samym starcie sprzedaży w Niemczech, możemy uniknąć niepotrzebnych problemów prawnych związanych z powszechnie stosowanymi upomnieniami. Teksty prawne dopasowane do wymogów niemieckiego prawa oferuje
Trusted Shops. Tworząc bezpieczne teksty spełniające obowiązki informacyjne i nie zawierające tzw. klauzul niedozwolonych sprzedawcy znacząco ograniczają ryzyko otrzymania Abmahnung.